Τα πέτρινα γεφύρια της ορεινής Ξάνθης αποτελούσαν ιδιαίτερα σημαντικούς κόμβους του δικτύου των παλαιών μονοπατιών.

Tα περισσότερα από τα πέτρινα γεφύρια της Ξάνθης χρονολογούνται από το 18ο και 19ο αιώνα, ενώ υπάρχουν και ορισμένα νεώτερα. Ποικίλλουν ως προς το μέγεθος, τη μορφή τους και ως προς τον αριθμό των τόξων τους. Τα κεντρικά τόξα είναι συνήθως ημικυκλικά, ενώ υπάρχουν και τα λεγόμενα "ανακουφιστικά τόξα" ή "παράθυρα" που σκοπό έχουν να ελαφρύνουν την όλη κατασκευή και να διευκολύνουν τη διέλευση του νερού.

Το πιο ανθεκτικό τμήμα των γεφυριών είναι η βάση τους. Στα σημεία έδρασης στους βράχους χρησιμοποιούνται συνήθως μεγαλύτερες πέτρες, ενώ στις μεγάλες κατασκευές σχηματίζεται ένα είδος "πρύμνης" η οποία προστατεύει τη γέφυρα από τη σφοδρότητα του νερού. Στο πάνω μέρος των γεφυριών παρατηρούμε ότι το οδόστρωμα θυμίζει τα καλντερίμια των μονοπατιών, με πλατειές επίπεδες πέτρες.

  Για την κατασκευή των παραδοσιακών γεφυριών εργάζονταν ειδικευμένοι μάστορες. Με βασικό δομικό υλικό την πέτρα άρχιζαν να κτίζουν ταυτόχρονα και από τις δύο πλευρές προχωρώντας σιγά σιγά ταυτόχρονα προς την κορυφή. Τα περισσότερα πέτρινα γεφύρια της Ξάνθης βρίσκονται στον ποταμό Κόσυνθο και στον ποταμό Κομψάτο. Κατά μήκος του δρόμου Ξάνθης -Σταυρούπολης συναντάμε πέτρινα γεφύρια στο 4ο, 5ο, 6ο, 8ο, 11ο και 20ο χιλιόμετρο. Επίσης στο 15ο χλμ του δρόμου Ξάνθης -Εχίνου (λίγο πριν τη Μύκη) και ένα χιλιόμετρο πριν τον Εχίνο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης οι πέτρινες γέφυρες στην περιοχή Σμίνθης και συγκεκριμένα η γέφυρα του Παπά (κοντά στο χωριό Ρεύμα) και η Γέφυρα του Σταμάτη (ανάμεσα στο Σταμάτιο και το Ωραίο). Στον ποταμό Κομψάτο συναντάμε αρκετές γέφυρες που εντυπωσιάζουν με την αρχιτεκτονική τους τελειότητα : στις Θέρμες, στη Μέδουσα, πριν την Κοτάνη, ανάμεσα στον Κούνδουρο και τον Τσαλαπετεινό. Στην περιοχή Σατρών υπάρχουν τέσσερις ακόμα γέφυρες. Βέβαια, η πιο εντυπωσιακή βέβαια γέφυρα του Κομψάτου είναι αυτή που βρίσκεται κοντά στον Ίασμο και τον Πολύανθο, μοναδικό στολίδι για όλη τη Θράκη.