Η Παλιά πόλη της Ξάνθης , όπως σώζεται σήμερα , παρουσιάζει μεγάλη ιστορική αξία. Η ιστορική της όμως αξία αυξάνεται περισσότερο μετά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες , όπου η ταχύτατη οικοδομική αύξηση και η αλόγιστη καταστροφή των παλιών σπιτιών σε όλες τις ελληνικές πόλεις , έχουν αφήσει πολύ λίγα δείγματα αρχιτεκτονικών συνόλων του περασμένου αιώνα. Η Παλιά πόλη της Ξάνθης αποτελεί , ίσως , το καλύτερα διατηρημένο αρχιτεκτονικό σύνολο σε όλη την περιο΄χη Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Συνεπώς , η σημαντική ιστορική αξία της περιοχής , και η μελέτη , είναι από τους βασικούς ΄λόγους της προστασίας της. Θα μπορούσαμε να συνοψίσουμε τα ιδιαίτερα στοιχεία που συνθέτουν την ιστορική της αξία και που θα πρέπει να δοθεί προσοχή στην διατήρηση τους στα εξής.

Α) Η δομή και η οργάνωση του παραδοσιακού οικισμού , καθώς και η γενική οργάνωση των δημόσιων και ιδιωτικών χώρων που είναι δημιουργήματα των κοινωνικών και οικονομικών χαρακτηριστικών της Ξάνθης στα τέλη του 19^ου αρχές 20^ου αιώνα.

Β)Τα ιδιαίτερα στοιχεία που δηλώνουν την ιστορική ταυτότητα κάθε υποπεριοχής , καθώς και η διάρθρωση των υποπεριοχών μεταξύ τους , όπως έχει προκύψει από την κοινωνική οργάνωση της πόλης στην περίοδο της οικονομικής άνθισης.

Γ)Τα κτίρια με ιδιαίτερη θέση και αξία.

Όλες οι φωτογραφίες είναι του Σπύρου Κουγιουμτζόγλου , όλα τα κείμενα είναι από τα Θρακικά Χρονικά και από το βιβλίο "Ξάνθη η κυρά της Θράκης" Ευχαριστούμε την μαθητική ομάδα της Γ' τάξης του 3ου Γυμνασίου Ξάνθης το Γραφείο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης καθώς και την υπεύθυνο κ. Παρασκευή Γεωργαντά.