Το σαχνισί είναι η προεξοχή του ορόφου.

Ο όροφος είχε μεγαλύτερες διαστάσεις από το αντίστοιχο ισόγειο και προεξείχε στο δρόμο ή στον επιθυμητό προσανατολισμό και θέα , δημιουργώντας σαχνισιά ή ρυχτά. Οι εξωτερικοί τοίχοι ήταν από τσατμά και στηρίζονταν με πυκνά ή αραιά φουρούσια (καμπυλωμένα διαγώνια ξύλα).

Στον ηλιασμό και τον εξαερισμό δίνονταν μεγάλη σημασία. Τα σαχνισιά προεξείχαν γενικά προς τον κατάλληλο προσανατολισμό και την πιο ενδιαφέρουσα θέα , ανάλογα με τη λειτουργία και τη χρησιμοποίηση τους κατά εποχές. Δεν βρίσκονται ακριβώς απέναντι μεταξύ τους αλλά προεξείχαν διαδοχικά κατά διαστήματα με σκοπό να μην κρύβουν το φως και τον αέρα , αλλά και για λόγους ασφαλείας. Σε δυσμενείς , μάλιστα προσανατολισμούς των οικοπέδων έπαιρναν διάφορες κλίσεις. Πολύ συνηθισμένη είναι η τριγωνική μορφή του σαχνισιού – προεξοχή με σκοπό όχι μόνο το σωστό προσανατολισμό αλλά και την ορθογώνιση της κάτοψης του ορόφου.

Πρόβαλλαν σε διάφορα ύψη από τη στάθμη του εδάφους , είτε γιατί τα σπίτια ήταν άλλα ψηλότερα και άλλα χαμηλότερα , είτε γιατί το ύψος του εξωτερικού τοίχου των ισογείων είχε διάφορα ύψη. Η ποικιλία αυτή στην επανάληψη του στοιχείου και οι αθέλητες κλίσεις των δρόμων δημιουργούσαν και δημιουργούν πολύ ευχάριστες προοπτικές στο διαβάτη που χαίρεται να διαβαίνει τα καλντερήμια.

Τα σαχνισιά λέγονταν και ηλιακοί , σελάρια , ταβλάτα ή ρωμανήσια.

Όλες οι φωτογραφίες είναι του Σπύρου Κουγιουμτζόγλου , όλα τα κείμενα είναι από τα Θρακικά Χρονικά και από το βιβλίο "Ξάνθη η κυρά της Θράκης" Ευχαριστούμε την μαθητική ομάδα της Γ' τάξης του 3ου Γυμνασίου Ξάνθης το Γραφείο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης καθώς και την υπεύθυνο κ. Παρασκευή Γεωργαντά.