Στόχος…..ένα φυσιολογικό αδυνάτισμα…!
Το
καλοκαίρι αποτελεί για όλους μας (καλώς ή κακώς) η αφορμή να προσέξουμε ιδιαίτερα
το σωματικό μας βάρος. Πολλές φορές αντιλαμβανόμαστε ότι αυτό δεν μας ικανοποιεί,
με αποτέλεσμα να σκεφτόμαστε έντονα την απώλεια βάρους, συνήθως όσο πιο γρήγορα
γίνεται, χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη μας τους κινδύνους που εγκυμονούν από γρήγορες
προσπάθειες αδυνατίσματος.
Πολύ συνηθισμένο είναι το φαινόμενο να ξεκινάμε «δίαιτες αδυνατίσματος»,
που υπόσχονται γρήγορη απώλεια βάρους και αλλαγή του μεταβολισμού.
Προσοχή όμως! Ο στόχος του καθένα από μας που επιθυμεί απώλεια
βάρους, είναι ένα φυσιολογικό αδυνάτισμα, το οποίο να έχει θετικές και όχι
επιβαρυντικές επιπτώσεις στην υγεία και τη μακροζωία του ατόμου.
Οποιαδήποτε δίαιτα αδυνατίσματος θα πρέπει να καλύπτει τις προγραμματισμένες
θερμίδες με την άφθονη συμμετοχή όλων των θρεπτικών συστατικών που βρίσκονται στην
ποικιλία των διαθέσιμων τροφών, ώστε να προσδίδει ένα κατά το δυνατόν απόλυτο
αίσθημα ευεξίας και υγείας, ενώ ταυτόχρονα να επιτρέπει ένα ήπιο, φυσιολογικό, επιθυμητό
και σωστό αδυνάτισμα.
Το αδυνάτισμα δεν παύει να αποτελεί μια μορφή στερητικής δίαιτας,
στην οποία, εκτός από τη μείωση των θερμίδων, δεν παρουσιάζονται σοβαρές παρεκκλίσεις
από τη δίαιτα των φυσιολογικών ατόμων. Στη δίαιτα αδυνατίσματος δεν απαγορεύεται
κάποια συγκεκριμένη τροφή, αλλά μόνον η ελεύθερη κατανάλωσή της. Δηλαδή, στη δίαιτα
αδυνατίσματος δεν υπάρχουν ποιοτικές απαγορεύσεις, αλλά μόνον ποσοτικές. Αν πρέπει
στις υποθερμιδικές δίαιτες να χορηγούμε αυξημένες ποσότητες υδατανθράκων (όπως και
στην υγιεινή διατροφή), αυξημένες ποσότητες πρωτεϊνών (γιατί το αδυνάτισμα προκαλεί
μυϊκό καταβολισμό και μείωση του ολικού μυϊκού ιστού, που είναι και ο ενεργός ιστός
του οργανισμού μας), καθώς και μια σχετική μείωση της πρόσληψης των λιπών, αυτά
όλα θεωρούνται απολύτως αυτονόητα.
Πρέπει να αντιληφθούμε, ότι η καλύτερη δίαιτα για κάθε περίπτωση,
πρέπει να είναι εκείνη που θα πλησιάζει περισσότερο την καλούμενη «υγιεινή δίαιτα»
του φυσιολογικού ενήλικου, πάντοτε με λίγες απαγορεύσεις, περιορισμούς και ειδικές
κατευθύνσεις.
Στην προσπάθειά μας για απώλεια βάρους δεν πρέπει να ξεχνάμε τη
συνεισφορά της άσκησης (αυξημένης φυσικής δραστηριότητας). Η άσκηση, βοηθά στην
ενδυνάμωση του μυϊκού συστήματος, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση
του μεταβολικού ρυθμού του οργανισμού. Εξ’ άλλου, τα άτομα που γυμνάζονται αναπτύσσουν
συνήθως μεγαλύτερη μυϊκή μάζα σε βάρος του λιπώδους ιστού. Άρα ένα πρόγραμμα σωματικών
ασκήσεων θεωρείται πολύ καλό μέτρο για να συμπληρώσει την επίδραση της υποθερμιδικής
δίαιτας, καθώς και για την όλη υγεία του ατόμου. Παρ’ όλο που η ημερήσια διαφορά
θερμιδικής απώλειας με την άσκηση είναι μικρή, αυτή ανέρχεται σε σημαντικά επίπεδα
αν υπολογισθεί σε εβδομάδες ή μήνες.
Μία μέθοδος με την οποία μπορεί κανείς να ταξινομήσει το σωματικό
του βάρος είναι ο υπολογισμός του Δείκτη Μάζας Σώματος. Δηλαδή, το βάρος/ύψος2
που υπολογίζεται με το βάρος εκφρασμένο σε kg και το ύψος σε μέτρα. Ο τύπος αυτός
αφορά τόσο τους άντρες όσο και τις γυναίκες. Η κατάταξή τους ανάλογα με το βαθμό
παχυσαρκίας και την επικινδυνότητα γίνεται ως εξής:
Δείκτης σωματικού βάρους ΒΜΙ ** Βαθμός Επικινδυνότητα
Βαθμός 0 : Βάρος/ύψος2 =20-24,9 Καμία
Βαθμός | : Βάρος/ύψος2 =25-29,9 Πολύ ελαφριά
Βαθμός || : Βάρος/ύψος2 =30-34,9 Ελαφριά
Βαθμός ||| : Βάρος/ύψος2 =35-39,9 Βαριά
Βαθμός |V : Βάρος/ύψος2 =>40 Πολύ βαριά
**Εξαιρούνται οι αθλητές, λόγο της αυξημένης μυϊκής τους μάζας.
Μπορεί να έχουν περισσότερο βάρος, σε καμία όμως περίπτωση αυτό δεν έχει να κάνει
με αυξημένα επίπεδα λίπους στο σώμα τους.
Τσολακάκη Θεοδώρα
Διαιτολόγος Γενικού Νοσοκομείου Ξάνθης
Βιβλιογραφία:
«Παχυσαρκία και αδυνάτισμα», Γ. Παπανικολάου
«Σύγχρονη Διατροφή και Διαιτολογία», Γ. Παπανικολάου
